Միապետության ընդունումը Ռուսաստանում
1917թ․ տեղի ունեցավ հեղափոխություն և տապալվեց միապետությունը։
Վերացվեց Ռուսաստանի փոխարքայությունը և փոխարենը կազմվեց երկրամասին նոր մարմին՝Անդրկովկասյան հատուկ կոմիտե։
Ժամանակավոր կառավարությունը և Արևմտյան Հայաստանը
Ցարականին համեմատ ժամանակավոր կառավարությունը Հայստանի համար ավելի բարենպաստ էր։
Օսմանյան կայսրությունից նվաճված հայկական տարածքները միավորվեցին որպես վարչական միավոր և կոչվեցին Թուրքահայաստան։
Արևմտահայերի ազգային խորհուրդը։ Արևմտյան հայաստանի վերածնվելու սկիզբը։
Անդրկովկասում բնակվող հայերը որոշեցին Ռուսաստանում հաստատված քղաքական ազատությունից և ստեղծեցին ազգային մարմիններ, ղեկավար մարմինն էր ազգային խորհուրդը, որի նախագահն էր Վահան Փափազյանը։
Էրզրումում,Վանում և Խնուսում սկսեցին գործել ազգային խորհրդի տեղական մարմինները, որոնք կատարեցին մի շարք բարեփոխումներ։
Հայոց ազգային խորհրդի ստեղծումը
1917թ․ աշնանը գումարվեց հայկական ժողովը, որի նստավայրը Թիֆլիսն էր, որտեղ որոշում կայացվեց հակական զորամասների ստեղծումը՝նախագահն էր՝ Ավետիս Ահարամյանը։
Սահմանափոխության հարցը Անդրկովկասում
Ցարական Ռուսաստանում անարդարցի էր կատարված վարչական բաժանումը և հետփետրվարյան ժամանակշրջանում վրացի, հայ և թաթար ուժրը փորձեցին փոխհամաձայնությամբ շտկել աղավաղված վարչական քարտեզը։
Ըստ ծրահրի պետք է ստեղծվեին երեք նահանգներ՝Եևանի,Ալեքսնդրապլի և անձակի։Սակայն այդ ծրագիրը չիրագործվեց։
Հարցեր և առաջադրանքներ
- Նկարագրել 1917թ. սկզբին Ռուսաստանում տեղի ունեցող փոփոխությունները:
1917թ․ տեղի ունեցավ հեղափոխություն և տապալվեց միապետությունը։
Վերացվեց Ռուսաստանի փոխարքայությունը և փոխարենը կազմվեց երկրամասին նոր մարմին՝Անդրկովկասյան հատուկ կոմիտե։
- Համեմատել հայերի նկատմամբ ցարիզմի և ժամանակավոր կառավարության վարած քաղաքականությունը:
Ցարականին համեմատ ժամանակավոր կառավարությունը Հայստանի համար ավելի բարենպաստ էր, քանի որՑարիզմի ժամանակ հայկական հողերի նկատմամաբ անարդար էր կատարված վարչական բաժանումը։
- Համեմատել, համադրել, արևմտահայերի, արևելահայերի հրավիրված առաջին համագումարների բովանդակությունը:
Երևանում 1917 թ. մայիսին կայացավ արևմտահայերի առաջին համագումարը: Հայրենիքի վերաբնակեցման, Հայաստանում ազգային վարչություն կազմակերպելու, կրթական, տնտեսական և այլ հարցերի վերաբերյալ ընդունվեցին կարևոր որոշումներ: 1917 թ. աշնանը Թիֆլիսում տեղի ունեցավ արևելահայերի համագումարը: Մասնակցում էին քաղաքական և հասարակական տարբեր կազմակերպությունների 228 պատգամավորներ, որոնց կեսից ավելին դաշնակցականներ էին: Համագումարը որոշումներ ընդունեց Կովկասյան ճակատի
պաշտպանության, հայկական ազգային զորամասերի ստեղծման և այլ հարցերի մասին:
- Պատմել Հայոց ազգային խորհրդի ստանձնած դերակատարման մասին:
Անդրկովկասում բնակվող հայերը որոշեցին Ռուսաստանում հաստատված քղաքական ազատությունից և ստեղծեցին ազգային մարմիններ, ղեկավար մարմինն էր ազգային խորհուրդը, որի նախագահն էր Վահան Փափազյանը։
Էրզրումում,Վանում և Խնուսում սկսեցին գործել ազգային խորհրդի տեղական մարմինները, որոնք կատարեցին մի շարք բարեփոխումներ։
- Հիմնավորել հայերի շահագրգռված լինելը երկրամասում սահմանափոխություն կատարելու հարցում:
Ցարական Ռուսաստանում անարդարցի էր կատարված վարչական բաժանումը և հետփետրվարյան ժամանակշրջանում վրացի, հայ և թաթար ուժրը փորձեցին փոխհամաձայնությամբ շտկել աղավաղված վարչական քարտեզը։
Ըստ ծրահրի պետք է ստեղծվեին երեք նահանգներ՝Եևանի,Ալեքսնդրապլի և անձակի։Սակայն այդ ծրագիրը չիրագործվեց։
Արսենյան Գուրգեն 